Ardahan Arpaşen Yayla Tereyağı – Doğal, Katkısız ve Köy Usulü
Ardahan Arpaşen Yayla Tereyağı – Doğal, Katkısız ve Köy Usulü
Üretim Süreci:
Ardahan’ın Arpaşen Yaylası, 2000 metrenin üzerindeki rakımı ve zengin bitki örtüsüyle, hayvanların tamamen doğal koşullarda beslendiği eşsiz bir meradır. Yayla sezonunda (haziran-eylül arası), inekler sabah akşam serbest otlatılarak aromatik dağ çiçekleri, kekikler ve yabani otlarla beslenir. Bu doğal beslenme şekli, sütün kalitesini doğrudan etkiler. Sağım işlemi tamamen el ile veya hijyenik küçük çaplı sistemlerle gerçekleştirilir. Süt mayalanmadan önce bir süre dinlendirilir ve ardından geleneksel yöntemle yoğurt haline getirilir. Yoğurttan elde edilen yayık ayranı, ahşap ya da bakır yayıklarla ritmik olarak çalkalanarak tereyağına dönüştürülür. Hiçbir katkı maddesi, kıvam artırıcı ya da koruyucu içermez.
Aroma Özellikleri ve Fiziksel Yapı:
Arpaşen tereyağının rengi, yüksek karotenoid (doğal A vitamini öncülü) içeriğinden dolayı hafif sarımtıraktır. Doğal süt yağına özgü, hafif tatlımsı ve fındıksı bir aroması vardır. Isıtıldığında dumanlama noktası düşüktür, yani kolayca yanmaz ve pişirme sırasında yiyeceğe eşsiz bir lezzet verir. Oda sıcaklığında yumuşak, buzdolabında ise sıkı kıvamlıdır. Soğutulduğunda bozulmadan uzun süre muhafaza edilebilir.
Besin Değerleri (100 g için yaklaşık):
- Enerji: 720–740 kcal
- Yağ: 80–82 g
- Doymuş yağ: 50–55 g
- Tekli doymamış yağ: 20–25 g
- Çoklu doymamış yağ: 3–5 g
- Kolesterol: 200–220 mg
- Karbonhidrat: 0.5–1 g
- Protein: 0.5–1 g
- A Vitamini: 800–1000 µg
- D Vitamini: 1.5–2.5 µg
- E Vitamini ve K2 vitamini açısından da doğal olarak zengindir.
Sağlık Faydaları:
- Yüksek A vitamini içeriği sayesinde göz sağlığı, bağışıklık sistemi ve hücre onarımı üzerinde olumlu etkiler sağlar.
- Doğal CLA (Konjuge Linoleik Asit) içerir; bu madde bazı araştırmalarda yağ metabolizması ve bağışıklık sistemi üzerinde faydalı olarak değerlendirilmiştir.
- K2 vitamini, damar sertleşmesini azaltma ve kemik sağlığına katkı ile ilişkilidir.
- Kolay sindirilebilir doğal süt yağı, özellikle gelişim çağındaki çocuklar ve yoğun enerjiye ihtiyaç duyan bireyler için idealdir.
- Endüstriyel tereyağlara göre hiçbir kimyasal içermez, raf ömrü kısadır ancak sağlığa dosttur.
Sonuç:
Ardahan Arpaşen Yayla Tereyağı, doğallık, besin değeri ve lezzetiyle Türkiye'nin en nitelikli yayla tereyağlarından biridir. Geleneksel üretim anlayışı, yüksek rakımda otlayan hayvanların sağladığı süt kalitesiyle birleşerek bu ürünü hem besleyici hem de aromatik olarak benzersiz kılar. Doğal sofraların vazgeçilmezi olarak, hem günlük kullanımda hem de özel tariflerde kullanılabilir.